Η υπνική άπνοια είναι μια συχνή διαταραχή στη λειτουργία της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου. Όταν εκδηλώνεται, η αναπνοή του ασθενούς εξασθενεί ή σταματάει εντελώς για 10–15 δευτερόλεπτα ή και περισσότερο. Τα επεισόδια μπορεί να επαναληφθούν και πάνω από 10 φορές την ώρα.
Κατά τη διάρκεια της υπνικής άπνοιας η ποσότητα του οξυγόνου που υπάρχει στο αίμα του ασθενούς μειώνεται σε τέτοια βαθμό, που διαταράσσεται η οξυγόνωση οργάνων, όπως ο εγκέφαλος και η καρδιά. Έτσι προκαλούνται αρρυθμίες, που ειδικά σε ασθενείς με προδιάθεση, π.χ. πάσχοντες από στεφανιαίο νόσο ή από μειωμένη αιμάτωση περιοχών του μυοκαρδίου μπορεί να είναι καταστροφικές.
Η συχνότερη μορφή υπνικής άπνοιας είναι η αποφρακτική και εμφανίζεται σε παχύσαρκους ασθενείς στους οποίους η ρίζα της γλώσσας αποφράσει την αεροφόρο οδό κατά την διάρκεια του ύπνου. Οι ασθενείς αυτοί συνήθως παρουσιάζουν και ροχαλητό, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι όποιος ροχαλίζει έχει και υπνική άνποια.
Οι ασθενείς που παρουσιάζουν σοβαρή υπνική άπνοια, ταλαιπωρούνται κατά τη διάρκεια της νύχτας, με αποτέλεσμα μέσα στην ημέρα να εμφανίζουν υπνηλία, μειωμένη προσοχή και πονοκεφάλους, ειδικά το πρωί. Επιπλέον παρουσιάζουν υψηλή αρτηριακή πίεση. Σημειώνεται ότι στους παχύσαρκους ασθενείς η υπνική άπνοια είναι μία από τις κυριότερες αιτίες πολύ σοβαρών καρδιαγγειακών συμβάντων κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Διάγνωση
Σημαντικό ρόλο στη διάγνωση της υπνικής άπνοιας παίζει η λήψη καλού ιστορικού και η μελέτη του ύπνου. Συχνά ωστόσο η διάγνωση μπορεί να διαλάθει, καθώς ο γιατρός δεν μπορεί να την ανιχνεύσει σε μια επίσκεψη ρουτίνας στο ιατρείο.
Στη μελέτη ύπνου ο ασθενής παραμένει για τουλάχιστον μία νύχτα σε ειδικό εργαστήριο/δωμάτιο του νοσοκομείου (Εργαστήριο Μελέτης Ύπνου) όπου, κατά τη διάρκεια του ύπνου του, γίνονται διάφορες μετρήσεις και παρατηρήσεις, όπως ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, ηλεκτρομυογράφημα, ηλεκτροκαρδιογράφημα, παρατήρηση των κινήσεων των ματιών, καταγραφή της ροής του αέρα στη μύτη και στο στόμα, παρατήρηση των κινήσεων του θώρακα και της κοιλιάς, των ποδιών και γενικότερα του σώματος κ.ά. Με βάση τα αποτελέσματα αυτών των παρατηρήσεων και μετρήσεων θα διαπιστωθεί κατά πόσο ο ασθενής πάσχει ή όχι από σύνδρομο υπνικής άπνοιας.
Θεραπεία
Η θεραπεία της αποφρακτικής άπνοιας για τους παχύσαρκους ασθενείς έρχεται αυτόματα με την απώλεια βάρους. Σε περίπτωση που ο ασθενής δεν μπορεί να απαλλαγεί από τα επιπλέον κιλά ή η πάθησή του είναι πολύ σοβαρή, γίνεται χρήση συσκευών θετικής πίεσης CPAP, οι οποίες τοποθετούνται δίπλα στο κρεβάτι του ασθενούς και διαθέτουν ειδική μάσκα που τοποθετείται στο πρόσωπο (στόμα-μύτη) ή μόνο στην μύτη του ασθενούς. Οι συσκευές CPAP ποικίλουν ώστε να εξυπηρετούν τις ανάγκες του χρήστη και η πίεση που ασκούν απαλά και αθόρυβα μέσω της μάσκας δρα υποστηρικτικά και διατηρεί τους αεραγωγούς ανοικτούς ώστε να βοηθούν στην πρόληψη της άπνοιας. Ενδεικτικά :
- CPAP WEINMANN PRISMA 20A AUTO
- ΡΙΝΙΚΗ ΜΑΣΚΑ CPAP WEINMANN JOYCE ONE
- ΣΤΟΜΑΤΟΡΙΝΙΚΗ ΜΑΣΚΑ CPAP RESMED MIRAGE QUATTRO
Το παρακάτω ερωτηματολόγιο μπορεί να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε μερικά από τα άλλα σημεία της υπνικής άπνοιας :
– Μήπως ο/η σύντροφός σας έχει προσέξει ότι έχετε παροδικές διακοπές ή σταμάτημα της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου;
– Μήπως συχνά ξυπνάτε το πρωί νιώθοντας κουρασμένος/η ;
– Μήπως νιώθετε υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας ;
– Μήπως η ενεργητικότητά σας έχει μειωθεί ;
– Μήπως σας είναι δύσκολο να συγκεντρωθείτε ;
– Είστε υπέρβαρος/η ;
– Ροχαλίζετε έντονα ;
– Μήπως κάποιος άλλος στην οικογένειά σας έχει ιατρικό ιστορικό ροχαλητού ή άπνοιας ;
– Μήπως έχετε υπέρταση ;
– Μήπως έχετε καρδιακή νόσο ή έχετε υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου ;
